Стоковые изображения от Depositphotos
Түркістан мен Кентау қалаларының экс-әкімі ісі бойынша жәбірленуші С.Қожабаевтың сұрауға алғаны туралы vera.kz хабарлады.
Бұрынғы экс-әкім Рашид Аюповтың ісі бойынша бас жәбірленушіден онлайн режимде жауап алуға тура келді. Қорғаушы тарап тергеу барысында жәбірленуші кәсіпкер Сайдолла Қожабаевтың айғақтары тұрақсыз болғанын айтып, соттан жауап алуды офлайн режимінде жүргізуді сұраған.
«Құрметті сот, сотқа дейінгі тергеу кезінде жәбірленушілерден 8-10 рет жауап алынды және олардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет ғимаратына келу мүмкіндігі болды, сондықтан олардың сотқа қатыспауын сотты құрметтемеу деп бағалауды сұраймын», – деді Ерлан Газымжанов.
«Ал адвокаттар ұшу ауыртпалығын, күтіп-ұстауды және сол жерде куәгерлерді табуға байланысты басқа шығындарды көтеруге дайынсыз ба?» — деп сұрады Астана ҚІМАС (Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сот) соты Қажымұхан Мекемтас.
«Құрметті сот, айыптаушы тараптың куәгерлері – ауқатты адамдар. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет ғимаратында жауап алудан басқа, олар тергеу әрекеттеріне қатысты: көзбе-көз беттестіру, оқиға орнында көрсету және т.б. Айыптаушы тарап үшін сотта жауап бергеннен гөрі онлайн режимінде болу жақсы екенін түсінемін», – дейді сотталушының адвокаты Ерлан Газымжанов.
«Құрметті сот, куәгер мен жәбірленушілердің ұшуы мен тұруын қамтамасыз етуге ҚПК-ке сәйкес мемлекет кепілдік береді. Олардың сотқа қатысуы біз үшін маңызды», – деді сотталушының адвокаты Ерлан Мәкенов.
Сотталушы өз адвокаттарының ұсынысын да қолдады, алайда сот жәбірленушіге сот процесіне онлайн режимде қатысуға рұқсат берді.
Іс бойынша басты жәбірленуші – Сайдулла Қожабаев. Ол Alageum Group-тың көпшілік иесі, оның құрамына «Кентау трансформатор зауыты» АҚ, «Asia Trafo», «Орал трансформатор зауыты» ЖШС, «Алматы электромеханикалық зауыты» ЖШС, «Ақтау трансформатор зауыты» ЖШС, «Электромонтаж» АҚ, «ПромЭнерго» жобалау институты кіреді.
Жәбірленуші 2013 жылы бір кездері Кентау трансформатор зауытында жұмыс істеген Бағлан Нұргелдиев кәсіпкердің кеңсесіне ұлы Еркебұлан Ілиясовпен бірге келіп, оны Аюповпен таныстыруды ұсынғанын айтты. Аюпов сол жылдары президент аппараты басшысының орынбасары болған Әбдірахымовтың көмекшісі болып жұмыс істегенін. Болашақ долларлық миллионер бұл ұсынысты қабылдады, ол уақытта барлық жерде байланыс пен қамқорлықты қажет ететіндей болса, кәсіпорынға қолдау қажет-ақ кез тұғын. Бизнесменнің айтуынша, Бағлан Нұргелдиев кәсіпорын туралы сұраған мәліметтерді еш кедергісіз ала алған. Бірнеше күннен кейін Бағлан зауыт иесін қуантты, айыпталушы Аюпов Әбдірахымовпен кездесу ұйымдастырып, тіпті нақты күнді белгілеген. Расына келсек, Қожабаевтың өзі Ғабидолламен танысқанға дейін Аюповты өмірі көрмеген. Кездесуде кәсіпкер кәсіпорынның ауыр жұмысы, тапсырыстардың болмауы және мәжбүрлі тоқтап қалу қауіпі туралы айтқан. Жоғары лауазымды шенеунік (Әбдірахымов) құрылыс тендерлеріне көмек бере алатын түсіндіруге тырысып отырған. Бірақ, әңгіме мектептер мен жолдар туралы болды. Трансформатор өндірушілері бейінді емес нысандарды алуға қорқып, өздеріне тиесілі тендерлерін күтуге келіскен.
«Мен танысқаныма риза болдым, өйткені ол өзін сенімді ұстап, үлкен көлемде жұмыс ұсынды. Ол бізбен бірге жұмыс істейтінін және Үкімет деңгейінде көмектесетінін айтты. Ол былай дейді: сіз біздің ережелеріміз бен стандарттарымызды білесіз деп үміттенемін. Әрине, мен мұны білетінмін. Стандарттар, кімге қанша беру керек, осының бәрін жақсы түсінеміз, онсыз тірлік бітпейді ғой. Біз тендерлік өтінімдерді бақылауды бастадық. Бір күні Түрксіб қосалқы станциясының құрылысы табылды. Қуанышымызда шек болмады, өйткені жабдықтың 80% -ын өзіміз шығаратынбыз. Біз Аюповпен Бағлан арқылы хат жазыса бастадық. Себебі, біз оның кім екенін және оның қайда екенін білмедік. Бірнеше күннен кейін Бағлан келіп, ақша беру керек деді. Мен қаедай ақша дедім. Тендер қайда? Алдымен ақша беру керек, олар 2 миллион 800 мың доллар сұрады. Мен, «Бағлан, бұл үлкен ақша» дедім. Аюповты біз көзбен көрген жоқпыз, ал Әбдірахымов кенеттен бізбен екінші рет сөйлескісі келмесе не істейміз. Бір жағынан үлкен көлемді тапсырысты жібергіміз де келмеді», – деді сотта Сайдолла Қожабаев.
Кәсіпкердің айтуынша, хат алмасуға бірнеше күн кеткен, 2,8 миллион доллар шынымен берілуі керек екеніне көз жеткізу үшін Әбдірахымовпен екінші рет кездесуге тура келді. Біз қажетті соманы жинау қажет деп шештік.
«Негізінен бұл шешімді мен қабылдадым. Тәуекелге бару керек деп ойладым. Барлығы алады, онсыз (ақша) ештеңе шешілмейді. Солайша осы шешімге келдім. Мен ақшаны жинап, Бағланнан Алматыға беріп жібердім. Жоқ, жеке мен берген жоқпын, мен үйде қалдырып, ұлым Еркебұланға адресатқа жету үшін Алматыдан Астанаға алып баруды өтіндім, кейін Бағлан көрген жоқпын деп айтып жүрмеуі үшін. Содан кейін мен Бағланға қоңырау шалып, мән жайды сұрадым. Ол бәрі жақсы деді. Біраз уақыттан кейін біз Астанада Аюповпен танысып, хабарласа бастадық. Біздің қарым-қатынасымыз жылы, тіпті туысқандай сезініп кеттік. Маған ол бізге көмектескісі келетін сияқты көрінді, ол акцияларды сатып алуды ұсынды және трансформаторлар жасамай ақша табуды үйрену керек екенін айтты. 2-3 айдан кейін мен одан ұлымды Президент әкімшілігіне жұмысқа орналастыра аласың ба деп сұрадым. Ол маған ұлым жалқау, түнде серуендеп, арақ ішіп, қатынқұмар екенін айтты. Мен жаман сезімде болдым. Содан кейін мен ұлыма ұрыстым. Аюпов маған ұқыпты әсер етті жүріп, ақшамды алу үшін үнемі итермелеп отырды», – деді сотта ант берген кәсіпкер.
«Олар маған көмектескісі келіп жүр деп ойлағам. Олар болса мені пара беруге мәжбүр етті, арандатты, итермеледі. 2014 жылдың көктемінде біз кездескенде, ол (Аюпов) маған айтты, Саке, сіз бопсалаушылармен проблемаңыз бар деп неге айтпайсыз. Шынында да, 2013 жылдың күзінен бастап, Аюповтың жақын туысы болып табылатын Егембердиев Мырзахмет, 2014 жылдың мамырына дейін бізден 20 миллион доллар бопсалап жүрді. Мен Алматы ПД арыз жаздым, кейін министрдің атына хат жаздым, бірақ іс жабылды. Содан кейін Аюпов жоғарыдан тапсырыс түскенін, менің бизнесімді «кошмарить» етуге тапсырма келгенін айтты. Сол кезде мен бәрін түсіндім. Ол, Сайдулла, егер сіз трансформатор зауытының 50% акциясын беруімді сұрады. Ол Абдрахимовтың адамының атына рәсімдеуді өтінді, сосын барлық жерде «зеленый свет» болатынын жеткізді. Содан кейін біз Егембердиев пен Аюпов арасында байланыс бар екенін түсіндік. Мен Ғабидолла мен Аюповтың пара беруіне түрткі болуға Мырзахмет Егембердиевтің бопсалауымен байланысты деп санаймын. Мен сот төрелігіне сенемін және әділ шешім шығаруды сұраймын», – деп айғақ беруді аяқтады Сайдолла Қожабаев.
Прокурордың тендерді жеңіп алғаны туралы сұрағына Сайдулла Қожабаев жоқ деп, ақшасынан айрылғанын түсінгенін айтты. Содан кейін сотталушының адвокаттары жәбірленушіден жауап алуға кірісті. Мұнда бірнеше қызықты сәттер ашылды. Біз оларды сотта айтылған түрде оқуды ұсынамыз.
Адвокат Ерлан Қасымжанов: айыптауға сәйкес, Аюпов белгісіз тұлғалармен бірге Түрксіб қосалқы станциясының құрылысына арналған тендерде жеңіске жетуді қамтамасыз етем деп сізден 2,8 млн долларды алаяқтық жолмен ұрлап әкеткен. Сіз айыптаудың осы түрін қолайсыз ба?
С. Кожабаев: Қолдайсыз ба дегеніңіз не білдіреді?
Адвокат:Аюпов сізден 2,8 млн долларды алаяқтық жолмен ұрлап әкеткенін
С. Кожабаев: менен ұрлаған жоқ. Ол мені 2,8 миллион доллар ақша беруге мәжбүр етті, итермеледі, арандатты және сендіре білді. Әйтпесе, сіз тендерді жеңе алмайсыз деп. Ол мені сендірді.
Адвокат: демек, сізден 2,8 млн долларды ұрлады деп есептемейсіз ғой?
С. Кожабаев: ұрлады дегеніңізді қалай түсінем? Мен түсінбей тұрмын. Ол мені итермеледі, арандатты.
Адвокат. сіз айыптаудың тек арандату бөлігімен келісесіз бе?
С. Кожабаев: – арандатты, талап етті. Және сендірді.
Адвокат: ал алдау бөлігінде сіз келіспейсіз бе?
С. Кожабаев: оны сот жақсы түсінеді. Құқықтық мәселелерде мен әуесқоймын. Мен өмірімде бірінші рет сотқа қатысудамын, өзімді жайсыз сезініп және қалай айту керектігін білмей тұрмын.
Адвокат: Сіз бірінші кездесуде Әбдірахымовтың қамқорлығы туралы мәселені талқыладыңыз ба?
С. Кожабаев: талқыладық.
Адвокат: Сіз алдымен тендер тауып, сосын Әбдірахымовқа бардыңыз ба, әлде алдымен Әбдірахымовқа барып, содан кейін тендер іздей бастадыңыз ба?
С. Кожабаев: Алдымен біз таныстық
Адвокат: Сіз Абдрахимов кабинетінде ақшалай сыйақы үшін қамқорлық ұсынды деп айттыңыз ғой?
С. Кожабаев: ол айтты, меңзеді. Көріңіздер деп тапсырма берді. Тендерлер көпшілікке қол жетімді болды. Біз бәрін Бағланға беріп отырдық, ол бәрін Аюповқа жеткізіп отырды. Аюпов Әбдірахымовқа жіберіп отырды.
Адвокат: сіз – куәгерсіз және білемін деп айтып отырсыз. Сіз Нұргелдиевтің Аюповқа, ал Аюповтың Әбдірахымовқа бергенін көрген жоқсыз ғой. Сіз Нұргелдиевке тапсырған кезеңіңізді ғана білесіз.
Адвокат: міне, сізден 2,8 миллион доллар алыпты. Түрксіб қосалқы станциясы пайдалануға берілгенін және сіздің компанияңыз оны салуға тендерге ешқашан өтініш бермегенін қалай түсіндіресіз?
С.Кожабаев: мен хабарсызбын
Адвокат: мен түсінгім келеді. олар Сізден 2,8 млн алады, тендерде жеңісті қамтамасыз ететіндерін айтып, жеңіске жеткізе алмады, ақшаны қайтармады. Неліктен сіз өмірде ешқашан өтініш берген жоқсыз. Бірақ «Түрксіб» бойынша байқау өтіп кеткен, оны басқа компания жеңіп, салып және пайдалануға беріп қойған.
С. Кожабаев: мен Түрксіб 2018 жылы пайдалануға берілгенін сізден естіп отырмын. Мен мұны білмедім.
Адвокат: біз айтып отырған Түрксіб – бұл Алматы қаласы Түрксіб ауданының электр қуатымен үздіксіз қамтамасыз етуге арналған қосалқы станция. Мәселе бұрыннан болған және «Самұрық энерго» оны салу үшін ақша бөлді. Бізде сайт бар, онда станция 2018 жылы пайдалануға берілді деп жазылған. Маған айтыңызшы, неге сіз бұл байқауға қатыспадыңыз?
С. Кожабаев: тыңдаңыз, мен тіпті түсінбей тұрмын.
Адвокат: сіз тіпті қатысуға тырыспаған тендерде жеңісті қалай қамтамасыз ету керек еді?
С. Кожабаев: сіз неге біз қатыспағанымызды сұрайсыз. Ал мен тіпті хабардар емеспін.
Адвокат: Сіз Аюпов бопсалауға көшті деп айттыңыз? Сіз бопсалауға дейін 2,8 миллион ақша бердіңіз. Дұрыс па?
С. Кожабаев: иә.
Адвокат: содан кейін бопсалады, бопсалады, бірақ сіз одан соң ақша бермедіңіз бе? Дұрыс па?
С. Кожабаев: қандай ақша?
Адвокат: ал, сіз бопсалады дейсіз, бірақ бопсалау орын алмаған болып тұр? Сізден ақша алған жоқ қой?
С. Кожабаев: мен оған айттым, жарайды, қымбаттым, маған тендер беріңдер, мен табыс табамын және…
Адвокат: сіз сотқа түсіндіріңізші, Аюповқа бопсалау ақшасын бермедіңіз бе? Сонда сіз неге…?
Естеріңізге сала кетейік, экс-шенеунік Рашид Аюповқа 1997 жылғы редакциясындағы Қылмыстық кодекстің бірнеше баптары бойынша айып тағылған: 177-бап, 4 т., «Алаяқтық, яғни, алдын ала сөз байласу бойынша адамдар тобы, бірнеше рет, аса ірі мөлшерде алдау және сенімге қиянат жасау арқылы бөтеннің мүлкін ұрлау «, 28-бап және 312-баптың 5 б. Бұл айып бойынша Рашид Аюпов кінәні мойындамады.
«Құрметті сот, бұл дәлелдердің барлығын Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет қызметкерлері ойлап тапты, өйткені мен Шөкеев пен Әбдірахымовқа қарсы жалған куәлік беруден бас тарттым. Мен өзімді кінәсіз деп санаймын, бұл жала және жалған», – деді Рашид Аюпов сотта.
Естеріңізге сала кетейік, қамауға алынған Рашид Аюпов 2022 жылдың қазан айынан бастап тергеу изоляторында отыр.
Последние новости Туркестанской области:
По сообщению сайта Vera.kz