әдеп: новости

«Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексі» ҚР Президентінің 2015 жылғы 29 желтоқсандағы Жарлығымен қабылданған. Бұл Кодексте мемлекеттік қызметшілердің моральдық – әдептілік нормаларына сәйкес, әдептілік бейнесіне қойылатын талаптары, сондай-ақ мінез құлықтың жалпы стандарттары, қызметтен тыс уақыттығы, қызметтік қатынастардағы көпшілік алдындағы, оның ішінде бұқараралық ақпарат құралдарына сөйлеумен байланысты мінез – құлықтар стандарттары белгіленген.

Мемлекеттік қызметкердің әдебі – өте маңызды ұғым. Өйткені, мемлекеттік қызметкердің тәртібі мен өзін-өзі ұстауына, кәсіби біліктілігіне, халықпен қарым-қатынасына қарай халықтың тұтас мемлекетке деген көзқарасы қалыптасады. Сондықтан, елімізде мемлекеттік қызмет атқаратын мамандардың, әдеп нормалары қалыптасқан.

Қазақстан Республикасының судьялары, Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мəртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын басшылыққа ала отырып; Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясының, Азаматтық жəне саяси құқықтар туралы халықаралық пакті ережелерінің, БҰҰ Бас Ассамблеясының Қарарымен мақұлданған сот органдары тəуелсіздігінің негізгі қағидаларының маңыздылығын сезіне отырып; судьялардың тəуелсіздігі, объективтілігі, теңдігі, адалдығы мен сатылмайтындығы, құзыреттілігі мен ұқыптылығы жəне əдеп нормаларын сақтау туралы судья — лардың жүріс-тұрысының Бангалорлық қағидаттары мен қағидаларын ескере отырып; үстемдікті құқық пен демократияның, ал сот билігінің тəуелсіздігін əділ сот талқылауына деген құқықтың базалық элементі ретінде мəлімдей отырып; азаматтардың, қоғамның адамагершілік, адалдық пен сатылмайтындық мəселелерінде биліктің сот тармағына, сон — дай-ақ сот жүйесінің беделіне деген сенімі қазіргі демокра — тиялық қоғамда аса маңызды рөлге ие екендігін мойындай отырып; осы Судьялық əдеп кодексін (бұдан əрі – Кодекс) қабылдай отырып, жұмыс істеп жүрген судьялар мен отставкадағы судьялар үшін жүріс-тұрыстың мынадай əдеп қағидаларын белгілейді.

Мемлекеттік қызметкер – бұл мемлекетіміздің бейнесі және айнасы болып табылады деп айтсақ та артық емес. Соған байланысты, мемлекеттік қызметкер — мемлекеттің өсуі мен өркендеуі оның еңбегінің нәтижесі екенін ұмытпауы тиіс. Мемлекеттік қызметкер деген биік дәрежеге жету және сол дәрежеге кір келтірмей ұстап өту — әр азаматтың басты міндеті.

Мемлекеттік қызметші әр түрлі қоғам мүшелерінің өкілдерімен жұмыс істейтіндіктен аса үлкен дайындықпен қызмет атқаруы тиіс Қызмет орнында өзін-өзін ұстай білу, сыртқы бейнесі мен киім үлгісі тәртіпке сай болуын қадағалау, қимыл-әрекеттерін әңгіме кезінде қолдана білу анық әрі түсінікті түрде сөйлей білу–осылардың барлығы жалпы қабылданған этика жүйелеріне жатады.

Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің Әдеп кодексіне сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет қоғам өмірінде ерекше рөл атқарады, қоғамның тыныс-тіршілігін қамтамасыз етуден және қоғамдық мүдделерді ең жақсы және тиімді түрде қанағаттандырудан тұрады. Мемлекеттік қызмет қоғам мүддесіне адал болуға және Қазақстан Республикасы халықтарының бірлігі мен ұлтаралық келісімді нығайтуға жәрдемдесуге, мемлекеттік және басқа тілдерге, салт-дәстүрлеріне құрметпен қарауға міндеттейді.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2023 жылғы 2 қарашадағы кейбір жарлықтарға өзгерістер мен толықтырулар енгізетін жарлыққа қол қойды, деп хабарлайды Arnapress.kz тілшісі Zakon.kz сайтына сілтеме жасап.Атап айтқанда, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жалпы әскери жарғыcына толықтыру енгізілді.Дәл осындай түзету мемлекеттік қызметшілердің Әдеп кодексіне және Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары, азаматтық қорғау органдары және мемлекеттік фельдъегерлік қызметі қызметкерлерінің әдеп кодексіне енгізіледі.Жарлық 2023 жылғы 17 қарашадан бастап қолданысқа енгізіледі.Сурет: pexels

Әлеуметтік желіде күйеу бала қайын жұртына сәлем беріп жатқаны түсірілген видео тарады. Кадрлардан ер адам сонау алыстан босағаға дейін өзін қолтықтап ұстаған «жеңгелерімен» бірге екі қадам сайын иіліп келе жатқанын көруге болады. Желі қолданушылары мұндай дәстүр қайдан шыққанын түсінбей аң-таң. Кейбіреуі керісінше ашуын білдіріп жатыр.

Қазақта ұлтабар деген ырым бар. Жаңа түскен келінге немесе көптен балалы бола алмай жүрген келіншекке малдың белгілі бір мүшесін жегізеді. Таяуда Желіде сол дәстүрге ұқсас видео тарады. Этнограф Болат Бопайұлы Tengrinews.kz тілшісіне осы ырым туралы айтып берді. Маманның айтуынша, қазақтың ежелгі дәстүрінде, табақ тарту салтында да «Келін табақ» деген жоралғы бар.

Желіде елордалық мектепте мұғалімнің оқушыны құлағынан тартып, басынан нұқығаны түсірілген видео жарияланды. Оқушының туған әпкесінің айтуы бойынша, мұндай жағдай бірінші рет болып отырған жоқ. Нұр-Сұлтан қалалық Білім басқармасының баспасөз қызметі оқиғаға қатысты пікір білдірді, — деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

Алматы облысында Индира Патталова есімді мұғалім «Еуразия» бірінші арнасындағы танымал QosLike ток-шоуына қатысқаннан кейін жұмысынан шығуға мәжбүр болғанын мәлімдеді. 10 жылдық еңбек өтілі бар педагогтің айтуынша, мектеп директоры жобадан кейін екі-үш күн өткен соң өзіне шақырып, өз еркімен жұмыстан кетуін сұраған-мыс.

Әдеп жөніндегі кеңес ҚР Мемлекеттік қызмет істері және сыйбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Ақтөбе облысындағы Әдеп жөніндегі кеңесінің кезектен тыс отырысында Алға ауданы әкімдігінің бөлім басшыларына қатысты қозғалған тәртіптік істер қаралды. Аудан әкімі аппаратының мемлекеттік-құқықтық және қаржылық жұмыстар бөлімінің басшысы Бауыржан Досымов және жер қатынастары бөлімінің басшысы Ескендір Бекіш мемлекеттік қызметке кір келтіргені үшін жазаланды.Қызметтік тексеру барысында конкурстық рәсімдердің бұзылғаны анықталды.